Γράφει ο Βασίλης Ιωάννου*
Κρίσιμα συνέδρια της ΚΕΔΕ & της ΕΝΠΕ
Την προηγούμενη βδομάδα η καρδιά της Αυτοδιοίκησης χτυπούσε στο Βόλο και στη συνέχεια στη Ρόδο, στα ετήσια Συνέδρια της Κεντρικής Ένωσης Δήμων (ΚΕΔΕ) και της Ένωσης Περιφερειών (ΕΝΠΕ).
Επρόκειτο αναμφίβολα για 2 σημαντικά συνέδρια, καθώς διεξάγονται σε μια κρίσιμη καμπή για την Αυτοδιοίκηση και γιατί είναι τα τελευταία που γίνονται με τις τωρινές διοικήσεις, λιγότερο από ένα χρόνο πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι τα συγκεκριμένα συνέδρια συνέπεσαν χρονικά με την έναρξη υλοποίησης του νέου ΕΣΠΑ και των 13 Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, της νέας προγραμματικής περιόδου 2021 – 2027.
Η υποστελέχωση των υπηρεσιών, η συνεχιζόμενη άμεση εξάρτηση της Αυτοδιοίκησης 1ου και 2ου βαθμού από το κεντρικό κράτος, η καταστατική θέση των αιρετών, ήταν μόνο μερικά από τα αιτήματα που τέθηκαν για μια ακόμη φορά από τους συνέδρους, χωρίς βεβαίως να υπάρξουν απαντήσεις.
Ειδικότερα στο συνέδριο της ΚΕΔΕ υπερτονίστηκε ότι “οι Δήμοι βιώνουν τις αρνητικές συνέπειες των πολιτικών όλων των Κυβερνήσεων των τελευταίων ετών και δοκιμάζονται σε θεσμικό, οικονομικό και επιχειρησιακό επίπεδο, με ότι αυτό συνεπάγεται για την αποτελεσματική εξυπηρέτηση των πολιτών και την εκπλήρωση του ρόλου τους σε οικονομικό, κοινωνικό και αναπτυξιακό επίπεδο…”
Παράλληλα κατατέθηκαν προτάσεις για την αντιμετώπιση και άλλων προβλημάτων που έχουν ενταθεί, όπως το τέλος ταφής απορριμμάτων, η διαχείριση των αδέσποτων, η ενεργειακή αυτονομία, η επόμενη μέρα των ΔΕΥΑ κλπ.
Στο συνέδριο της ΕΝΠΕ τέθηκε για μια ακόμη φορά το πάγιο αίτημα “ για την αλλαγή του διοικητικού μοντέλου της χώρας και τη μετάβαση από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση στην Περιφερειακή Διακυβέρνηση. Με οικονομική ανεξαρτησία, πλήρη θεσμική θωράκιση και ενίσχυση του πολιτικού ρόλου των Περιφερειών.
Και βέβαια, με ξεκάθαρες αρμοδιότητες, που θα αποτυπώνονται στο πολυαναμενόμενο νομοσχέδιο για την αυτοδιοίκηση και με κατάργηση των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Μια δέσμευση της Κυβέρνησης, που δεν έχι ακόμη γίνει πράξη…”
Βασικό αίτημα η αύξηση της χρηματοδότησης
Το βασικό όμως αίτημα που δικαιολογημένα κυριάρχησε και τέθηκε μετ’ επιτάσεως προς την Κυβέρνηση και στα 2 συνέδρια, ήταν η οικονομική ενδυνάμωση των Δήμων και των Περιφερειών..
Τα εύλογα ερωτήματα που τέθηκαν ήταν:
«Μπορεί να μας εξηγήσει η κυβέρνηση πως θα βελτιωθεί η καθημερινότητα και η τοπική ανάπτυξη, χωρίς ισχυρή Αυτοδιοίκηση, όταν ο Προϋπολογισμός 2023 προβλέπει μηδενική αύξηση των μεταβιβάσεων του στους Δήμους και τις Περιφέρειες..;
Αφού τα φορολογικά έσοδα του 2023 προβλέπεται να είναι αυξημένα κατά 6,7 δισεκατομμύρια ευρώ, δεν είναι λογικό από αυτή την αύξηση εσόδων να ωφεληθεί αναλογικά και η Αυτοδιοίκηση, που στην περίοδο της κρίσης σήκωσε ένα πολύ μεγάλο βάρος;..»
Ερωτήματα στα οποία οι εκπρόσωποι της Κυβέρνησης απέφυγαν να απαντήσουν, καταφεύγοντας για μια ακόμη φορά σε λόγια κατανόησης και συμπάθειας και σε αόριστες προεκλογικές υποσχέσεις..
Ανεξάρτητα πάντως των διαφορετικών προσεγγίσεων των συνέδρων, κοινή ήταν η διαπίστωση ότι στην Ελλάδα του αύριο δεν μπορεί να γίνεται ανεκτή πλέον η λειτουργική, θεσμική και οικονομική ασφυξία της Αυτοδιοίκησης, που διαρκώς επιδεινώνεται.
Απαιτείται ισχυρή αυτοδιοίκηση, οικονομικά ανεξάρτητη, που θα έχει ρόλο και λόγο στην τοπική ανάπτυξη, θα αξιοποιεί και θα αναδεικνύει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των περιοχών και θα είναι σε θέση να διαμορφώσει μια νέα σχέση με τον πολίτη αλλά και με το Κράτος.
Παράλληλα έγινε σαφές ότι τα προβλήματα της Αυτοδιοίκησης δεν μπορούν να λυθούν με ημίμετρα και νομοθετικά μπαλώματα, αλλά με γενναία ανατροπή στο υπερσυγκεντρωτικό Κράτος των Αθηνών και με ριζική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, που θα συνοδεύεται από τα αναγκαία μέσα και τους επαρκείς πόρους για την αποτελεσματική άσκηση τους..
Τα παραπάνω διαχρονικά αιτήματα απαιτούν πολιτική βούληση για να ικανοποιηθούν και όπως έχω συχνά υποστηρίξει η σημερινή Κυβέρνηση της ΝΔ δε μας έχει συνηθίσει σε μεταρρυθμίσεις και μεγάλες τομές στο χώρο της Αυτοδιοίκησης..
*Ο Βασίλης Ιωάννου, υπήρξε Νομάρχης και Βουλευτής Πρέβεζας