Γράφει ο Βασίλης Ιωάννου*
Όπως έχω ξαναπεί, έχουμε ήδη μπει στην τελική ευθεία των εθνικών εκλογών και μια πρώτη γεύση από το προεκλογικό κλίμα πήραμε με την πρόσφατη συζήτηση επί της πρότασης μομφής.
Όμως, αν και πολύ νωρίς, το ενδιαφέρον πολλών πολιτών εστιάζεται παράλληλα και στις επερχόμενες Αυτοδιοικητικές εκλογές του ερχόμενου Οκτώβρη.
Και δεν είναι λίγοι αυτοί που επιθυμούν να ενημερωθούν για τις νέες ρυθμίσεις που θα ισχύσουν στις δημοτικές εκλογές, καθώς ο εκλογικός νόμος 4804/2021, που ψηφίστηκε από την Κυβέρνηση της ΝΔ και αντικατέστησε τον «Κλεισθένη», έχει επιφέρει σειρά μεγάλων αλλαγών.
Στο σημερινό λοιπόν σημείωμα, κωδικοποίησα τις βασικότερες αλλαγές που επιφέρει ο νόμος, προκειμένου όλοι οι ενδιαφερόμενοι, πολίτες και υποψήφιοι, να έχουν έγκυρη πληροφόρηση για το τι ακριβώς θα ισχύσει,.
Κανείς βεβαίως δεν αποκλείει την περίπτωση να υπάρξουν και άλλες αλλαγές, της τελευταίας στιγμής, καθώς κάτι τέτοιο το συνηθίζει το πολιτικό μας σύστημα.…
- Μειώνεται αισθητά ο αριθμός των Δημοτικών Συμβούλων (Δ.Σ.) Ενδεικτικά να αναφέρω ότι:
Σε δήμους με πληθυσμό:
α) από 5.001 έως 10.000 κατοίκους, θα εκλέγονται 19 Δ.Σ
β) από 10.001 έως 30.000 κατοίκους, 25 Δ.Σ.
γ) από 30.00 έως 1 50.000 κατοίκους, 29 Δ.Σ. κοκ.
- Σημαντικές οι αλλαγές στις Δημοτικές Κοινότητες .
Οι δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μικρότερο ή ίσο των 300 κατοίκων διοικούνται μόνο από τον πρόεδρο.
Οι δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεγαλύτερο ή ίσο των 301 κατοίκων διοικούνται από τον πρόεδρο και το συμβούλιο.
Το συμβούλιο αποτελείται από:
α) 3 μέλη, σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό από 301 έως 2.000 κατοίκους
β) 5 μέλη, σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό από 2.001 έως 10.000 κατοίκους
γ) 11 μέλη, σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό από 10.001 έως 50.000 κατοίκους, κλπ
- Χρόνος διενέργειας εκλογών- Διάρκεια δημοτικής περιόδου.
Οι εκλογές διεξάγονται τη δεύτερη Κυριακή του μηνός Οκτωβρίου , κάθε 5 χρόνια.
Αν δεν αναδειχθεί επιτυχών συνδυασμός η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή.
Οι επερχόμενες εκλογές προβλέπεται να διεξαχθούν 8 και 15 Οκτώβρη του 2023.
- Σημαντικές οι αλλαγές στην κατάρτιση των συνδυασμών
Συγκεκριμένα, κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει τον υποψήφιο δήμαρχο, τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, ανά εκλογική περιφέρεια, τους υποψήφιους συμβούλους δημοτικών κοινοτήτων και τους υποψήφιους προέδρους των δημοτικών κοινοτήτων, ανά δημοτική κοινότητα και για ποσοστό ογδόντα τοις εκατό (80%) τουλάχιστον των δημοτικών κοινοτήτων.
Ο ελάχιστος αριθμός υποψηφίων που πρέπει να περιλαμβάνει ένας συνδυασμός είναι:
α) Για τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, ίσος τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας, με δυνατότητα προσαύξησης έως και 150%.
(Ενδεικτικά να αναφέρω ότι για το Δήμο Πρέβεζας ένας συνδυασμός πρέπει να περιλαμβάνει από 29 έως 73 υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους)
β) Για τους υποψήφιους προέδρους και συμβούλους κάθε δημοτικής κοινότητας, ίσος τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε δημοτικής κοινότητας, με δυνατότητα προσαύξησης έως και 150%.
γ) Από κάθε φύλο, ποσοστό 40% τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των υποψηφίων του οικείου συνδυασμού, συμπεριλαμβανομένου του υποψηφίου δημάρχου και των συμβούλων δημοτικής κοινότητας.
Η δήλωση των συνδυασμών υποβάλλεται το αργότερο έως και την 31η Αυγούστου του έτους των εκλογών.
- Σταυροί προτίμησης
Για την εκλογή δημοτικών συμβούλων, ο ψηφοφόρος μπορεί βάλει μέχρι και 3 σταυρούς, ενώ αν ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίου είναι 25 και πάνω, δικαιούται μέχρι 4 σταυρούς.
Για την εκλογή συμβούλων δημοτικών κοινοτήτων μπορεί να βάλει 1ή 2 σταυρούς, ενώ για την εκλογή προέδρου της δημοτικής κοινότητας, μπορεί να ψηφίσει μόνο έναν εκ των υποψηφίων.
- Επιτυχών συνδυασμός δημάρχου
Σημαντική αλλαγή αποτελεί το γεγονός ότι ο συνδυασμός που θα λάβει την πρώτη Κυριακή ποσοστό 43% + 1 ψήφο, του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων, κερδίζει τις εκλογές.
Σε διαφορετική περίπτωση αυτές επαναλαμβάνονται την επόμενη Κυριακή μεταξύ των 2 πρώτων συνδυασμών.
- Κατανομή των εδρών του δημοτικού συμβουλίου
Ο επιτυχών συνδυασμός εκλέγει τα τρία πέμπτα (3/5) του συνόλου των εδρών του δημοτικού συμβουλίου, ενώ οι άλλοι συνδυασμοί τα 2/5.
Ενδεικτικά να αναφέρω ότι στα δημοτικά συμβούλια που αποτελούνται από 25 μέλη, η κατανομή γίνεται 15 και 10 έδρες, αντίστοιχα.
Στα δημοτικά συμβούλια που αποτελούνται από 29 μέλη, 17 και 12 έδρες, αντίστοιχα, κοκ
Τίθεται επίσης για πρώτη φορά πλαφόν, καθώς ένας συνδυασμός για να εκλέξει δημοτικούς συμβούλους θα πρέπει να έχει ποσοστό πάνω από 3% του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων.
- Εκλογή συμβούλων και προέδρου δημοτικών κοινοτήτων
Στις δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεγαλύτερο ή ίσο των τριακοσίων ενός (301) κατοίκων, ο συνδυασμός του επιτυχόντος δημάρχου λαμβάνει τα τρία πέμπτα (3/5) του συνόλου των εδρών των συμβούλων σε κάθε δημοτική κοινότητα και οι επιλαχόντες συνδυασμοί λαμβάνουν τα δύο πέμπτα (2/5).
Στις δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό έως και τριακόσιους (300) κατοίκους, πρόεδρος της δημοτικής κοινότητας εκλέγεται ο πρώτος σε σταυρούς προτίμησης υποψήφιος του συνδυασμού που συγκέντρωσε στον α’ γύρο την απόλυτη ή σχετική πλειοψηφία του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων.
( Η συγκεκριμένη διάταξη, χρήζει περισσότερων διευκρινήσεων, καθώς υπάρχουν πολλά ερωτηματικά).
Να αναφέρουμε τέλος ότι οι εκλογές του Οκτωβρίου του 2023, θα διεξαχθούν με τα στοιχεία της πρόσφατης απογραφής, με ότι αυτό συνεπάγεται για τα πληθυσμιακά κριτήρια.